O misterioso abandono do galego nas lápidas dos cemiterios coruñeses
Emma Pedreira escritora e estudosa da memoria funeraria galega compartiu en Hoy por Hoy A Coruña detalles sobre o seu proxecto de investigación en torno ao uso da lingua galega nos epitafios e mensaxes de despedida nos cemiterios da comarca da Coruña
Emma Pedreira fálanos do galego nos cemiterios
15:59
Compartir
El código iframe se ha copiado en el portapapeles
A Coruña
Emma Pedreira escritora e estudosa da memoria funeraria galega compartiu en Hoy por Hoy A Coruña detalles sobre o seu proxecto de investigación en torno ao uso da lingua galega nos epitafios e mensaxes de despedida nos cemiterios da comarca da Coruña.
Pedreira destacou a importancia de preservar o idioma galego nos momentos de despedida, sinalando que, a miúdo, os epitafios en Galicia aparecen redactados en castelán, mesmo cando a persoa falecida ou a súa familia eran falantes habituais do galego. Esta tendencia, explicou, está relacionada coa percepción do castelán como lingua de prestixio, especialmente en contextos relixiosos onde as liturxias e cerimonias adoitan celebrarse maioritariamente en castelán.
A orixe do proxecto
O traballo de Pedreira xurdiu a partir da publicación da súa antoloxía de cemiterios galegos e a súa colaboración con Bernardo Penabade, impulsor do coñecido "Modelo Burela". Este modelo baséase nun entorno onde todas as inscricións funerarias están en galego, reflectindo fielmente a identidade lingüística da comunidade local.
Emma Pedreira percorreu diversos cemiterios da comarca da Coruña, observando e documentando as inscricións funerarias, as súas datas e a evolución lingüística destas mensaxes. Aínda que a presenza do galego aumentou lixeiramente, pasando do 0,2 % ao 5 %, a autora insiste en que queda moito por facer e que é necesario promover o uso do idioma nestes espazos.
Mensaxes máis persoais e poéticas
Un aspecto relevante da súa investigación é como as diferenzas lingüísticas tamén reflicten diferenzas emocionais. Segundo Pedreira, as inscricións en galego adoitan ser máis poéticas e persoais, con referencias a versos, cancións e afectos familiares, mentres que as inscricións en castelán acostuman ser máis formais e escuetas.
O proxecto de Pedreira conta cun compoñente de colaboración cidadá, xa que o Consello da Cultura Galega mantén un mapa en liña, a "Cartografía do uso do galego nos camposantos", que recolle datos duns 200 cemiterios. Este recurso está aberto á participación pública para ampliar a base de datos e mellorar a representación do galego nestes espazos.
A importancia de despedirse ben
Emma Pedreira concluíu a entrevista resaltando a importancia de despedirse ben, non só como un acto de respecto cara á persoa falecida, senón tamén como unha forma de preservar a identidade cultural e lingüística de Galicia. O seu libro "A horas mortas: Viaxes e conversas por cemiterios galegos" continúa aportando valiosas reflexións sobre a memoria, a lingua e a morte na sociedade galega.
